مروری بر اثرات فارماکولوژی گیاه دارویی آنغوزه (ferula assa – foetida l.): یک مقاله مروری نظام مند

آنغوزه با نام علمیl. foetida - ferula assa گیاهی دارویی، علفی، منوکارپیک و چند ساله از تیره چتریان که خاستگاه اصلی آن استپ های ایران و مناطقی از افغانستان می باشد. صمغ الئورزینی این گیاه از گذشته های دور کاربرد غذایی و دارویی فراوانی دارد. در طب سنتی آسیا، صمغ ریشه آنغوزه به عنوان تنظیم سیستم هاضمه، پاک کننده و تحریک کننده پرزهای روده ای، کرم کش، خلط آور، ضد یبوست، داروی مسکن و اشتها آور تجویز می شود. با توجه به کاربرد غذایی و دارویی و همچنین خواص فارماکولوژی صمغ ریشه گیاه آنغوزه بررسی اثرات فارماکولوژی آن جهت بهره برداری در انجام تحقیقات بالینی احساس می شود. هدف از این مقاله بررسی مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه اثرات فارماکولوژی صمغ ریشه گیاه آنغوزه بود. در این مقاله با استفاده از پایگاه اطلاعات اینترنتی نظیر medline، مقالاتی که در مورد اثرات فارماکولوژی صمغ ریشه گیاه آنغوزه تا سال 2010 میلادی ارایه شده بود بررسی شد. نتایج حاکی از آن است که تحقیقات گسترده ای در سه دهه اخیر بر روی اثرات فارموکولوژیک صمغ ریشه گیاه آنغوزه انجام شده است. ترکیبات موجود در صمغ ریشه گیاه آنغوزه اثرات فارماکولوژیک متعددی از جمله، مهار تاثیر اثر هیستامین بر مجاری گوارشی، تحریک ترشح موسین در معده، اثر آنتی اکسیدانی، مهار آنزیم مسؤول تهاجم سلول های سرطانی، تحریک در تولید انسولین و مهار تاثیر استیل کولین روی ماهیچه صاف عروق در تحقیقات آزمایشگاهی و بالینی گزارش شده است. نتیجه گیری آنکه اثرات فارماکولوژیک مشاهده شده از صمغ ریشه گیاه آنغوزه بیانگر ارتباط نزدیک این اثرات با بیماری های مانند اختلالات گوارشی، سرطان، دیابت و فشارخون بالا است. با توجه به آنکه صمغ ریشه گیاه آنغوزه در طب سنتی در بیماری های متعدد تجویز می شود به نظر می رسد که انجام تحقیقات بالینی روی این ماده در درمان بیماری های ذکرشده لازم است.